Wanneer een griezelverhaal gebaseerd is op christelijke mythologie draait het in negen van de tien gevallen om de strijd tussen het goede en het kwade om de ziel van de mens. De christelijke mythologie stelt vrijwel niets voor. Het christendom is simpel: goed of fout, alles of niets, wie niet voor ons is is tegen ons. Het christendom duldt geen concurrentie, en heeft dan ook met kracht elke andere religie onder zijn invloedssfeer bestreden. Op het Europese vasteland en de Britse eilanden zijn de inheemse religies vrijwel spoorloos uitgeroeid. Van het Keltische geloof is vrijwel niets bekend. Dankzij de inzet van schrijvers in het verre IJsland is het met het (Noord-)Germaanse geloof een stuk beter afgelopen. Vele mythologische teksten zijn bewaard gebleven, waarvan de meesten zijn gebundeld in wat nu de Edda heet. Deze teksten behoren tot de rijkste mythologische bronnen ter wereld.

De Edda is een verzameling goden- en heldenliederen, gedichten in een eenvoudige IJslands versvorm, van meerdere auteurs, van onbekende, variërende ouderdom, uiteindelijk opgetekend in 1275. Van deze Edda zijn vele vertaling gemaakt. Een recente Nederlandse vertaling is die van Marcel Otten: Edda -- De liederen uit de Codex Regius en verwante manuscripten. Zeer leesbaar, een schat aan verhalen, maar van zo'n variatie dat het de lezer wel kan gaan duizelen.

Met Den enøyde heeft Tor Åge Bringsværd gepoogd die oude verhalen weer tot leven te wekken door alle belangrijke gebeurtenissen uit de noordse mythologie om te werken tot een moderne roman. Daar is hij wonderlijk mooi in geslaagd, wat ook niet anders is te verwachten van een van de beste schrijvers van Scandinavië. Zijn boek leest heerlijk. Je krijgt door dit boek een goede indruk van de rijkdom van de noordse mythologie. Alle goden, reuzen, dwergen en mensen komen tot leven. Het boek beschrijft majesteitelijk de schepping van de wereld, feestelijk de eerste belevenissen van de goden, humoristisch de avonturen van Tor, dreigend de op handen zijnde ondergang van het godenrijk. Niets menselijks en bovenmenselijks is de goden van Asgaard vreemd. Dit zijn niet alleen goden om te vrezen of te vereren, je mag ook treuren om hun ongeluk of lachen om hun stommiteiten.

In Scandinavië is er nog redelijk veel aandacht voor de noordse mythologie. Bringsværd is niet de enige die deze mythologie tot romanvorm heeft bewerkt. De Deen Villy Sørensen deed in 1982 iets vergelijkbaars met zijn roman Ragnarok. Dat boek is een stuk dunner dan het boek van Bringsværd, en beschrijft een kleiner deel van de mythologie.

In de rest van Europa is de belangstelling minder. Voor zover ik weet zijn er geen vertalingen van Den enøyde of Ragnarok. En dat is heel jammer. Slechts een klein publiek weet deze verhalen te ontdekken. Schrijvers van fantastische verhalen putten uit deze mythologie, van griezel (het mooiste voorbeeld vind ik American Gods van Neil Gaiman, waarin Odin een belangrijke rol speelt) tot aan sciencefiction (zoals de tv-serie Stargate waarin echter de Asgaard in niets meer lijken op de goden uit het mythologische Asgaard). Ook Tolkien heeft zich door deze mythes laten inspireren.