The Scar is een verhaal vol anachronismen, die irriteren, totdat je doorhebt wat de bedoeling van de schrijver is, en alles netjes op z'n plaats valt.
Stel, je bent een schrijver van sciencefiction. Je schrijft een boek dat zich afspeelt in de nabije toekomst. Je bedenkt wat er technisch mogelijk zal zijn, uitgaande van je kennis van huidige techniek en wetenschap. Maar stel, het is geen 2002, je bent een sciencefiction-schrijver die leeft in de negentiende eeuw. Wat voor toekomstbeeld schep je dan?
Dat is het uitgangspunt van Miéville bij het schrijven van The Scar. Het resultaat is een boek waarin een wereld wordt verbeeld met een nogal vreemd aandoende technologische beschaving. De stoommachine speelt een centrale rol. Men is in staat mensen deels om te bouwen tot machines, machines die draaien op stoom. Er zijn geen vliegtuigen, maar wel luchtballonnen die voortgestuwd worden door stoommachines. Men is in staat het menselijk lichaam grondig te veranderen, maar het exact in kaart brengen van de wereld is problematisch. Er bestaat geen radio. Er zijn geen computers. Maar er is wel iemand die gebruik maakt van een analytical machine, waarvoor de ideeën inderdaad al veel ouder zijn dan de computer zelf. Er bestaat elyctricity, maar wat je er mee kunt doen, dat is nog vrij onduidelijk. Er bestaan vele vreemdsoortige wezens, waaronder vampiers, die in de negentiende eeuw een stuk minder ondenkbaar leken dan nu.
Een mooi uitgangspunt van Miéville, maar kun je er ook een originele sf-roman mee schrijven? Ik vind dat in dit geval nogal tegenvallen. Afgezien van de wat ongebruikelijk setting is het niet zo bijzonder. Het verhaal zelf is eigenlijk nogal standaard sf. Spannend bij momenten, maar vaak ook langdradig. Teveel bladvulling. Een nogal stugge schrijfstijl. Die bijna 800 pagina's, dat is gewoon te lang.
Een boek is interessant, nodigt wel uit tot doorlezen, maar maakt toch ook ongeduldig. Ik schrijf dit op het moment dat ik nog bijna driehonderd bladzijden heb te gaan. Want eigenlijk wil ik verder in een ander boek. The Scar is wel goed, maar ook weer niet zo geweldig dat de hype die om Miéville zou heersen te rechtvaardigen. Het is geen boek waarvan ik denk, laat ik nog eens een boek van deze schrijver pakken.