Salomon Kroonenberg
De menselijke maat
De aarde over tienduizend jaar
2006, 334 blz.
Ondanks de ondertitel gaat dit boek voornamelijk over het verleden. Allesoortige veranderingen die de aarde heeft ondergaan in zijn lange bestaan worden onder de loep genomen. Daarbij vooral aandacht voor de schaal van de dingen, en de verschillende cycli waarin de gebeurtenissen zich afspelen, en de motoren achter die cycli. Over vulkanisme, plaattektoniek, overstromingen, ijstijden, stijging en daling van de zeespiegel, tot aan veranderingen in ecosystemen en biodiversiteit.

Dat alles wel om iets te kunnen zeggen over de toekomst. De toekomst voorspeld, niet vanuit ons korte geheugen, maar vanuit wat geologen over de geschiedenis van de aarde hebben geleerd, waarin tijdschalen groter zijn dan het geheugen van enkele generaties, en catastrofes veel groter zijn dan we in ons korte bestaan hebben meegemaakt.

Onze huidige klimaatveranderingen, ook al hebben we die zelf veroorzaakt, vallen in het niet tegen de achtergrond van veranderingen die zich op een langere schaal voltrekken. We maken ons druk om een paar decimeter zeespiegelstijging, terwijl we niets kunnen doen tegen fluctuaties van honderden meters.

Boeiend boek om de hele klimaatproblematiek eens in een ander perspectief te zien.

Het boek bevat zeer veel illustraties, foto's, tekeningen en diagrammen, die helaas van een belabberde kwaliteit zijn, en dus niets helpen om het verhaal te verduidelijken. Afgezien van dat, soms wat stug, maar over het geheel genomen boeiend leesvoer. Het laat je op een andere manier naar de dingen kijken, en dat is toch wat een boek waardevol maakt.

Salomon Kroonenberg is hoogleraar geologie aan de Technische Universiteit Delft.