Sten Nadolny
Die Entdeckung der Langsamkeit
roman, 1983, 355 blz.
Een roman over het leven van John Franklin (1786-1847). Een roman over de traagheid. Op het oog is John een wat achterlijk kind. Maar John is alleen maar langzaam. Dom is hij niet. Hij blijft zijn hele leven langzaam, maar hij weet van die langzaamheid zijn kracht te maken, zijn filosofie, zijn manier van handelen, waarbij hij zeer nauwkeurig de dingen bekijkt en alles doet na zorgvuldig overleg. Met deze eigenschappen weet hij zijn droom te verwezenlijken: hij wordt ontdekkingsreiziger.

Dit is een biografische roman, gebaseerd op iemand die echt geleefd heeft. De schrijver heeft wel enkele historische feiten veranderd, en uiteraard veel van wat niet bekend is zelf ingevuld. In hoeverre het karakter van John Franklin, de langzame, de nadenkende, een schepping is van de auteur, dat weet ik niet.

Het boek is geen verhaal met een kop en een staart. Zoals dat gaat in de beschrijving van iemands leven volgen de gebeurtenissen elkaar op, zonder dat er sprake is van een vastomlijnd plot. Wel is de langzaamheid de rode draad die elke bladzijde aanwezig is.

Soms verveelt die langzaamheid. Het is een indrukwekkend boek, een bedachtzame vertelling. Maar het is geen boek waar vaart in zit. Het vraagt geduld van de lezer.