Femke van Zeijl — De doe-het-zelfmaatschappij

Femke van Zeijl, De doe-het-zelfmaatschappij — Over leven in Lagos, 2022, 252 blz.
Gekocht: augustus 2022, Van der Velde 3
Uitgelezen: augustus 2022
★★★★★

Ik kocht dit boek in de hoop iets te leren over zelfredzaamheid. Hoe is het te leven in een maatschappij waar de voorzieningen zo slecht zijn dat je voor de meest basale dingen op jezelf bent aangewezen? In Lagos, de grootste stad van Nigeria, red je het alleen als je de juiste mensen kent, weet wie je wat geld moet toestoppen, en als je bij een scharrelaar een dieselgenerator op de kop weet te tikken voor je elektriciteit. Het zijn geen vaardigheden waar je in Nederland wat mee kunt.

Femke van Zeijl woont vele jaren in Lagos. Ze is daar getrouwd met een Nigeriaan. Lange tijd verdiept ze zich in alle aspecten van de Nigeriaanse maatschappij, over het wel of (vaker) niet functioneren van voorzieningen die we in Nederland als vanzelfsprekend beschouwen. Het gaat over de beschikbaarheid van drinkwater en elektriciteit. Over woningbouw. Over openbare veiligheid. Over toegang tot onderwijs en gezondheidszorg. En nog veel meer. Femke van Zeijl vertelt erover vanuit haar eigen betrokkenheid. Dat maakt het tot een boeiend verhaal.

Het boek stemt somber. We zijn gewend aan een overheid die redelijk functioneert, al gaat er ook in Nederland een hoop mis. Er zijn landen waar de overheid nogal machteloos is, in een maatschappij gebouwd op corruptie. Corruptie die zich niet eenvoudig laat uitroeien door alle corrupte mensen in de gevangenis te gooien. De hele maatschappij zou in elkaar storten. Wellicht zijn in alle landen overheden in meer of mindere mate niet in staat of niet bereid om heel basale problemen aan te pakken. Hoe moeten al die landen dan samen de grote wereldproblemen aanpakken, zoals de klimaatcrisis en de verwoesting van hele leefwerelden?